Menu

Kulebiak Wigilijny z Kapustą i Grzybami

Oceń:
(0)

Opis

Kulebiak to tradycyjne danie kuchni wschodnioeuropejskiej, które w Polsce zagościło na stałe, szczególnie na terenach wschodnich, stając się gwiazdą wigilijnego stołu. Jest to duży, pieczony pieróg z ciasta drożdżowego, wypełniony po brzegi aromatycznym farszem. W wersji wigilijnej serce kulebiaka stanowi klasyczne połączenie kapusty kiszonej i suszonych grzybów leśnych, duszone z cebulką i przyprawami. Z wierzchu ciasto jest złociste i chrupiące, często posypane makiem lub sezamem, a w środku kryje wilgotne, intensywne w smaku nadzienie. Kulebiak prezentuje się niezwykle okazale, pokrojony w grube plastry stanowi sycące danie główne, idealnie komponujące się z filiżanką czystego, czerwonego barszczu. Jego smak jest głęboki, lekko kwaśny od kapusty, z wyraźną, leśną nutą grzybów i słodyczą duszonej cebuli. To danie, które łączy prostotę składników z elegancją i bogactwem smaku, idealne na uroczystą kolację.

Składniki (16)

Porcje:
8
  • Mąka pszenna 500 g
  • Drożdże świeże 25 g
  • Mleko 250 ml
  • Masło 75 g
  • Jajko 2 szt.
  • cukier 5 g
  • Kapusta kiszona 800 g
  • Suszone grzyby leśne 50 g
  • Cebula 2 szt.
  • Olej rzepakowy 45 g
  • 🌿 Przyprawy
  • Sól 0.2 szczypt
  • Liść laurowy 3.3 szt.
  • Ziele angielskie 2 g
  • Pieprz czarny mielony 3 szczypty
  • ✨ Opcjonalne
  • Mak 15 g
  • Sezam 15 g
💰 Szacowany koszt dania: ~30,11 PLN (3,76 PLN/porcję)

💡 Kliknij na składnik aby oznaczyć jako użyty

Kroki przygotowania

Przygotowanie farszu

1

Zacznij od przygotowania grzybów. Umieść suszone grzyby w misce i dokładnie opłucz pod zimną, bieżącą wodą, aby pozbyć się ewentualnego piasku. Następnie zalej je około 500 ml wrzącej wody i odstaw na co najmniej 1 godzinę, a najlepiej na całą noc. Grzyby powinny napęcznieć i zmięknąć.

Składniki: Suszone grzyby leśne
Użyj szklanej lub ceramicznej miski. Długie moczenie grzybów wydobędzie z nich pełnię aromatu. Nie wylewaj wody, w której się moczyły – to esencja smaku, którą dodamy później do farszu!
2

Namoczone grzyby przełóż wraz z wodą, w której się moczyły, do małego garnka. Gotuj na małym ogniu przez około 30-40 minut, aż będą całkowicie miękkie. Po ugotowaniu odcedź grzyby, zachowując wywar. Gdy grzyby ostygną, posiekaj je drobno nożem.

Składniki: Suszone grzyby leśne
Użyj ostrego noża i deski do krojenia. Grzyby powinny być posiekane na kawałki o wielkości około 0,5 cm. Wywar z gotowania grzybów odstaw na bok, przyda się w kolejnym kroku.
3

Kapustę kiszoną odciśnij z nadmiaru soku. Jeśli jest bardzo kwaśna, możesz ją przepłukać na sicie pod zimną wodą. Następnie posiekaj ją na mniejsze kawałki. Przełóż kapustę do dużego garnka, dodaj liście laurowe i ziele angielskie. Zalej kapustę zachowanym wywarem z grzybów i uzupełnij wodą tak, aby była przykryta. Gotuj na małym ogniu pod przykryciem przez około 45-60 minut, aż zmięknie.

Składniki: Kapusta kiszona, Liść laurowy, Ziele angielskie
Użyj garnka o grubym dnie, aby kapusta się nie przypaliła. Siekanie kapusty sprawi, że farsz będzie miał bardziej jednolitą konsystencję i łatwiej będzie go zawijać w ciasto. Pod koniec gotowania kapusta powinna być miękka, a płyn prawie całkowicie odparowany.
4

W czasie gdy kapusta się gotuje, obierz cebule i posiekaj je w drobną kostkę. Na dużej patelni rozgrzej olej rzepakowy. Wrzuć posiekaną cebulę i smaż na średnim ogniu przez około 8-10 minut, często mieszając, aż stanie się miękka, szklista i lekko złocista. Nie dopuść do jej zrumienienia, ma być słodka.

Składniki: Cebula, Olej rzepakowy
Najlepsza będzie duża patelnia o średnicy ok. 28 cm. Użyj drewnianej łyżki do mieszania. Cierpliwe, powolne smażenie cebuli wydobędzie z niej naturalną słodycz, która zrównoważy smak kapusty.
5

Do zeszklonej cebuli na patelni dodaj posiekane wcześniej grzyby. Smaż razem przez około 5 minut, aby smaki się połączyły. Ugotowaną i odcedzoną kapustę (pamiętaj o wyjęciu liści laurowych i ziela angielskiego) dodaj na patelnię. Dopraw solą i świeżo mielonym czarnym pieprzem. Dokładnie wymieszaj wszystkie składniki i smaż jeszcze przez 2-3 minuty. Zdejmij patelnię z ognia i odstaw farsz do całkowitego wystudzenia. Farsz musi być zimny przed nałożeniem na ciasto.

Składniki: Pieprz czarny mielony, Sól
To kluczowy moment – gorący farsz rozpuściłby ciasto drożdżowe i uniemożliwił jego wyrośnięcie. Możesz przełożyć farsz do dużej miski, aby szybciej ostygł.

Ciasto drożdżowe

6

Przygotuj rozczyn. W małym garnuszku lekko podgrzej mleko (powinno być letnie, ok. 37°C, nie gorące). Do dużej miski pokrusz świeże drożdże, dodaj łyżeczkę cukru i zalej połową ciepłego mleka. Delikatnie wymieszaj widelcem, aż drożdże się rozpuszczą. Przykryj miskę ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na 10-15 minut. Na powierzchni powinna pojawić się gęsta piana, co świadczy o aktywności drożdży.

Składniki: Drożdże świeże, cukier, Mleko
Sprawdź temperaturę mleka na nadgarstku – jeśli jest przyjemnie ciepłe, jest idealne. Zbyt gorące mleko zabije drożdże! Jeśli po 15 minutach nie ma piany, drożdże są nieaktywne i należy zacząć od nowa.
7

Do miski z wyrośniętym rozczynem przesiej mąkę, dodaj sól, resztę mleka oraz jedno jajko. Zacznij mieszać składniki drewnianą łyżką lub hakiem miksera na niskich obrotach, aż do wstępnego połączenia się składników.

Składniki: Mąka pszenna, Sól, Jajko
Przesianie mąki przez sito napowietrza ją i sprawia, że ciasto jest lżejsze. Pamiętaj, aby sól dodać razem z mąką, a nie bezpośrednio do rozczynu.
8

Teraz dodaj miękkie masło i zacznij wyrabiać ciasto. Ręcznie wyrabiaj przez około 10-15 minut, a mikserem z hakami przez 7-8 minut. Ciasto jest gotowe, gdy jest gładkie, elastyczne i odchodzi od ścianek miski oraz od rąk. Uformuj z niego kulę.

Składniki: Masło
Masło musi być miękkie, ale nie roztopione. Wyrabianie ciasta jest kluczowe dla rozwinięcia siatki glutenowej, która odpowiada za jego puszystość. Nie zniechęcaj się, jeśli na początku ciasto jest klejące – w miarę wyrabiania stanie się gładkie.
9

Miskę z kulą ciasta oprósz lekko mąką, przykryj czystą ściereczką kuchenną i odstaw w ciepłe, wolne od przeciągów miejsce na około 1,5 godziny. W tym czasie ciasto powinno podwoić swoją objętość.

Idealnym miejscem do wyrastania ciasta jest lekko nagrzany piekarnik (wyłączony, z zapaloną lampką) lub miejsce w pobliżu kaloryfera. Cierpliwość jest kluczowa!

Formowanie i pieczenie

10

Wyrośnięte ciasto wyjmij na stolnicę lub blat lekko oprószony mąką. Krótko je zagnieć, aby je odgazować. Następnie rozwałkuj je na duży prostokąt o wymiarach około 30x40 cm i grubości około 0,5 cm.

Użyj wałka do ciasta. Staraj się wałkować równomiernie, aby ciasto miało jednakową grubość na całej powierzchni. To zapewni równe pieczenie.
11

Na rozwałkowanym cieście równomiernie rozprowadź całkowicie wystudzony farsz z kapusty i grzybów. Pamiętaj, aby zostawić około 2-3 cm wolnego marginesu wzdłuż wszystkich brzegów ciasta.

Użyj łopatki lub dużej łyżki do rozprowadzenia farszu. Wolne brzegi są niezbędne, aby móc dokładnie skleić kulebiak i zapobiec wyciekaniu nadzienia podczas pieczenia.
12

Zwilż wodą wolne brzegi ciasta za pomocą pędzelka lub palca. Następnie, zaczynając od dłuższego boku, zwiń ciasto z farszem w ciasny rulon, jak roladę. Dokładnie sklej brzegi ciasta, podwijając końce pod spód, aby farsz był szczelnie zamknięty.

Zwijaj ciasto ostrożnie, ale stanowczo, aby w środku nie było pustych przestrzeni. Dokładne sklejenie brzegów to gwarancja, że kulebiak nie otworzy się podczas pieczenia.
13

Przygotuj dużą blachę do pieczenia i wyłóż ją papierem do pieczenia. Ostrożnie przenieś kulebiak na blachę, układając go łączeniem do dołu. Przykryj go ściereczką i odstaw na kolejne 30 minut do ponownego wyrośnięcia.

Aby przenieść kulebiak bez uszkodzenia, możesz delikatnie podsunąć pod niego papier do pieczenia i razem z papierem przenieść go na blachę. Drugie wyrastanie sprawi, że ciasto będzie jeszcze bardziej puszyste po upieczeniu.
14

Rozgrzej piekarnik do 180°C (tryb góra-dół). W małej miseczce roztrzep widelcem pozostałe jajko. Wyrośnięty kulebiak posmaruj dokładnie z wierzchu i po bokach roztrzepanym jajkiem. Jeśli używasz, posyp wierzch makiem lub sezamem. Ostrym nożem zrób na wierzchu kilka ukośnych nacięć, aby para mogła uchodzić podczas pieczenia.

Składniki: Jajko, Mak, Sezam
Użyj pędzelka silikonowego lub z naturalnego włosia do posmarowania jajkiem – zapewni to piękną, błyszczącą i złotą skórkę. Nacięcia są ważne, zapobiegają pękaniu ciasta w niekontrolowany sposób.
15

Wstaw blachę z kulebiakiem do nagrzanego piekarnika. Piecz przez około 40-45 minut, aż ciasto nabierze głębokiego, złotobrązowego koloru. Aby sprawdzić, czy jest gotowy, możesz postukać w spód – powinien wydać głuchy odgłos.

Każdy piekarnik piecze inaczej, więc obserwuj kulebiak po 35 minutach. Jeśli wierzch zbyt szybko się rumieni, możesz przykryć go luźno folią aluminiową.
16

Upieczony kulebiak wyjmij z piekarnika i przełóż na metalową kratkę do wystudzenia. Pozostaw go na co najmniej 20-30 minut przed krojeniem. Dzięki temu farsz się ustabilizuje, a ciasto nie będzie się kruszyć.

Studzenie na kratce zapobiega zaparowaniu spodu ciasta, dzięki czemu pozostanie chrupiący. Do krojenia użyj ostrego noża z ząbkami, jak do chleba.

Ciekawostka

💡

Nazwa 'kulebiak' pochodzi od rosyjskiego słowa 'кулебя́ка'. Tradycyjnie rosyjski kulebiak charakteryzował się skomplikowanym farszem, ułożonym warstwami i oddzielonym cienkimi plackami ciasta. Polska wersja jest uproszczona, ale równie smaczna i stała się nieodłącznym elementem kuchni kresowej.

Najlepsze na

Wskazówki

🍽️ Serwowanie

Podawaj na ciepło, pokrojony w grube plastry (ok. 2-3 cm), jako danie główne w towarzystwie czystego czerwonego barszczu do picia w filiżance. Doskonale smakuje również na zimno jako sycąca przekąska. Dla wzbogacenia smaku można serwować go z domowym sosem grzybowym lub kleksem kwaśnej śmietany z chrzanem.

🥡 Przechowywanie

Przechowuj w lodówce, owinięty w folię aluminiową lub w szczelnym pojemniku, do 4 dni. Aby odzyskać chrupkość ciasta, odgrzewaj plastry w piekarniku nagrzanym do 160°C przez 10-15 minut. Kulebiak świetnie nadaje się do mrożenia, zarówno w całości, jak i w porcjach. Po rozmrożeniu odgrzej w piekarniku.

📸 Ugotowane przez społeczność

Zaloguj się, aby dodać zdjęcie
Dodaj zdjęcie gotowej potrawy

Po zatwierdzeniu przez moderatora otrzymasz 10 punktów doświadczenia.

🍲

Nikt jeszcze nie dodał zdjęcia. Bądź pierwszy!

Komentarze (0)

Bądź pierwszy który skomentuje ten przepis!

Dodaj komentarz

Może Cię też zainteresować

Kategorie tego przepisu

Kuchnia regionalna na Wigilię to lokalne tradycje z różnych zakątków Polski. Wigilijne pierogi ruskie z Podkarpacia - z ziemniakami, serem i cebulą. Karp po kaszubsku - w sosie chrzanowym z rodzynkami i migdałami. Żurek śląski na zakwasie - z grzybami zamiast kiełbasy. Wigilijna siemieniotka z Po...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii

Dania wigilijne to serce polskiej tradycji świątecznej - 12 potraw na stole bez mięsa. Karp smażony, pieczony, w galarecie i po żydowsku - główna gwiazda Wigilii. Pierogi z kapustą i grzybami - ręcznie lepione według babcinych przepisów. Uszka z grzybami do barszczu - małe kieszonki pełne leśnego...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii

Kuchnia wegetariańska to bogactwo smaków bez mięsa - zdrowa, kolorowa i sycąca. Białko roślinne: soczewica, ciecierzyca, fasola, groszek i soja w głównej roli. Sery i nabiał: feta, halloumi, ricotta i mascarpone w daniach głównych. Jajka w różnych wersjach: omlety, frittata, shakshuka i jajka po ...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii

Domowe ciasta i wypieki to serce polskiej tradycji kulinarnej - słodkie wspomnienia z dzieciństwa. W naszej kolekcji znajdziesz przepisy na klasyczne ciasta drożdżowe, kruche, biszkoptowe i sernikowe. Szarlotka, makowiec, piernik, babka wielkanocna, tort czekoladowy i sernik nowojorski - każdy pr...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii
Reklama