Menu

Kulebiak Wigilijny z Kapustą i Grzybami

Oceń:
(0)

Opis

Kulebiak Wigilijny to tradycyjne danie kuchni kresowej, które stało się nieodłącznym elementem polskiego stołu świątecznego. Jest to duży, pieczony pieróg z ciasta drożdżowego, wypełniony aromatycznym farszem z kapusty kiszonej i suszonych grzybów leśnych. Jego smak to idealny balans kwaśnej nuty kapusty, głębokiego, ziemistego aromatu grzybów i delikatnej słodyczy puszystego ciasta. Z wierzchu kulebiak ma chrupiącą, złocistą skórkę, często zdobioną warkoczami z ciasta lub posypaną czarnuszką, co czyni go prawdziwą ozdobą wigilijnej wieczerzy. Podawany na ciepło, krojony w grube plastry, najczęściej towarzyszy czystemu czerwonemu barszczowi, tworząc z nim duet doskonały. To danie sycące, rozgrzewające i pełne smaku, które wspaniale wpisuje się w postny, ale uroczysty charakter Wigilii.

Składniki (16)

Porcje:
8
  • Mąka pszenna typ 500 500 g
  • Drożdże świeże 25 g
  • Mleko 3,2% 250 ml
  • Masło 82% 75 g
  • Cukier biały 15 g
  • Jajko 2 szt.
  • Kapusta kiszona 500 g
  • Suszone grzyby leśne 50 g
  • Cebula 2 szt.
  • Olej rzepakowy 45 g
  • 🌿 Przyprawy
  • Sól 8 g
  • Liść laurowy 6.7 szt.
  • Ziele angielskie 4 g
  • Pieprz czarny mielony 2 szczypty
  • Majeranek suszony 1.5 łyżeczki
  • ✨ Opcjonalne
  • Czarnuszka 0.7 łyżka
💰 Szacowany koszt dania: ~27,05 PLN (3,38 PLN/porcję)

💡 Kliknij na składnik aby oznaczyć jako użyty

Kroki przygotowania

Przygotowanie farszu

1

Zacznij od przygotowania grzybów. Umieść 50g suszonych grzybów w małej misce i zalej je około 400 ml wrzącej wody. Przykryj miskę talerzykiem i odstaw na co najmniej 30 minut, aby grzyby napęczniały i zmiękły. Po tym czasie odcedź grzyby przez gęste sitko, ale ABSOLUTNIE nie wylewaj wody – to esencjonalny wywar grzybowy! Grzyby drobno posiekaj ostrym nożem na desce.

Składniki: Suszone grzyby leśne
Użyj szklanej lub ceramicznej miski. Woda po grzybach jest bardzo aromatyczna i przyda się do gotowania kapusty. Uważaj na piasek, który mógł osadzić się na dnie miski - przelewaj wywar ostrożnie.
2

Przygotuj kapustę kiszoną. Spróbuj jej – jeśli jest bardzo kwaśna, przełóż ją na sito i przepłucz krótko pod zimną bieżącą wodą. Następnie bardzo dokładnie odciśnij ją w dłoniach, aby pozbyć się nadmiaru soku. Przełóż odciśniętą kapustę do średniego garnka, dodaj posiekane grzyby, liście laurowe, ziele angielskie i zalej wszystko zachowanym wywarem grzybowym. Jeśli płyn nie przykrywa kapusty, dolej trochę wody. Gotuj na małym ogniu pod przykryciem przez około 30-40 minut, aż kapusta będzie miękka.

Składniki: Kapusta kiszona, Suszone grzyby leśne, Liść laurowy, Ziele angielskie
Nie pomijaj odciskania kapusty, w przeciwnym razie farsz będzie zbyt wodnisty. Gotowanie na małym ogniu pozwoli smakom powoli się przeniknąć.
3

W czasie gdy kapusta się gotuje, obierz cebule i posiekaj je w drobną kostkę. Na dużej, głębokiej patelni rozgrzej 3 łyżki oleju rzepakowego na średnim ogniu. Wrzuć posiekaną cebulę i smaż, mieszając od czasu do czasu, przez około 8-10 minut. Cebula powinna stać się szklista, miękka i lekko złocista. Nie dopuść do jej przypalenia.

Składniki: Cebula, Olej rzepakowy
Użyj patelni o średnicy co najmniej 28 cm. Cierpliwe, powolne smażenie cebuli wydobędzie z niej naturalną słodycz, która zrównoważy kwasowość kapusty.
4

Gdy kapusta jest już miękka, odcedź ją dokładnie na sicie (możesz docisnąć łyżką, by usunąć jak najwięcej płynu) i wyjmij liście laurowe oraz ziele angielskie. Dodaj ugotowaną kapustę z grzybami do zeszklonej cebuli na patelni. Dopraw wszystko solą (ok. 1/2 łyżeczki), świeżo mielonym pieprzem i roztartym w dłoniach majerankiem. Smaż całość, mieszając, przez około 5 minut, aby smaki się połączyły, a resztki wilgoci odparowały. Zdejmij patelnię z ognia i odstaw farsz do całkowitego ostygnięcia. To bardzo ważne!

Składniki: Sól, Pieprz czarny mielony, Majeranek suszony
Farsz musi być całkowicie zimny przed nałożeniem na ciasto drożdżowe, inaczej ciasto się zaparzy i nie wyrośnie prawidłowo. Możesz rozłożyć farsz na dużym talerzu, aby przyspieszyć stygnięcie.

Ciasto drożdżowe

5

Przygotuj rozczyn drożdżowy. W małym garnuszku podgrzej 250 ml mleka do temperatury około 37°C (powinno być lekko ciepłe w dotyku, jak mleko dla dziecka). Do dużej miski wkrusz 25g świeżych drożdży, dodaj łyżkę cukru, łyżkę mąki i zalej ciepłym mlekiem. Dokładnie wymieszaj widelcem, aż wszystkie składniki się połączą. Przykryj miskę czystą ściereczką i odstaw w ciepłe, wolne od przeciągów miejsce na 10-15 minut. Na powierzchni powinien pojawić się gęsty, spieniony 'kożuszek' – to znak, że drożdże są aktywne.

Składniki: Drożdże świeże, Mleko 3,2%, Cukier biały, Mąka pszenna typ 500
Jeśli po 15 minutach rozczyn się nie spienił, oznacza to, że drożdże są nieaktywne lub mleko było za gorące. Niestety, musisz zacząć od nowa ze świeżymi drożdżami.
6

Do dużej miski przesiej resztę mąki (pozostałe 485g) i dodaj łyżeczkę soli (5g). Zrób na środku wgłębienie. Wlej do niego wyrośnięty rozczyn oraz jedno jajko (60g), lekko roztrzepane widelcem. Zacznij mieszać składniki od środka, stopniowo zagarniając mąkę z brzegów. Gdy składniki z grubsza się połączą, dodaj roztopione i ostudzone masło (75g).

Składniki: Mąka pszenna typ 500, Sól, Jajko, Masło 82%
Przesiewanie mąki napowietrza ją, co sprawia, że ciasto jest lżejsze. Masło musi być ostudzone, aby nie 'zabić' drożdży.
7

Wyrabiaj ciasto. Możesz to zrobić ręcznie na posypanej mąką stolnicy przez około 10-12 minut lub mikserem z hakami do ciasta drożdżowego przez 7-8 minut. Wyrabiaj ciasto do momentu, aż stanie się gładkie, elastyczne i przestanie kleić się do rąk i miski. Uformuj z ciasta kulę, włóż ją do miski oprószonej lekko mąką, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około 60-90 minut, aż podwoi swoją objętość.

Dobrze wyrobione ciasto po naciśnięciu palcem powinno powoli wracać do swojego kształtu. Ciepłym miejscem może być okolica kaloryfera lub piekarnik z włączoną lampką.

Formowanie i pieczenie kulebiaka

8

Gdy ciasto podwoi objętość, wyjmij je na lekko oprószoną mąką stolnicę lub blat. Krótko je zagnieć, aby usunąć pęcherze powietrza. Odetnij mały kawałek ciasta (wielkości piłeczki golfowej) na dekoracje, jeśli chcesz. Resztę ciasta rozwałkuj wałkiem na duży prostokąt o wymiarach około 30x40 cm i grubości około 0,5 cm.

Składniki: Mąka pszenna typ 500
Staraj się nie używać zbyt dużo mąki do podsypywania, aby ciasto nie stało się twarde. Wałkuj od środka na zewnątrz, aby uzyskać równą grubość.
9

Na środku rozwałkowanego prostokąta, wzdłuż dłuższego boku, rozłóż równomiernie CAŁKOWICIE ostudzony farsz, tworząc wałek. Pamiętaj, aby zostawić wolne marginesy ciasta po bokach (około 3-4 cm z każdej strony).

Jeśli farsz będzie ciepły, ciasto w tym miejscu się zaparzy, stanie się kleiste i kulebiak może pęknąć podczas pieczenia.
10

Zawiń kulebiak. Najpierw zagnij do środka krótsze boki prostokąta, a następnie zawiń ciasto wzdłuż dłuższego boku, tworząc szczelną roladę. Bardzo dokładnie sklej miejsce łączenia oraz końce, dociskając ciasto palcami. Przełóż kulebiak na dużą blachę wyłożoną papierem do pieczenia, układając go złączeniem do dołu.

Dokładne sklejenie ciasta jest kluczowe, aby farsz nie wypłynął podczas pieczenia. Możesz posmarować brzegi ciasta odrobiną wody, aby lepiej się skleiły.
11

Udekoruj kulebiak. Z pozostawionego kawałka ciasta możesz uformować listki, warkocze lub inne wzory i przykleić je na wierzchu, smarując je od spodu odrobiną wody. Przykryj uformowany kulebiak ściereczką i odstaw na kolejne 20-30 minut do ponownego wyrośnięcia (napuszenia). W międzyczasie nagrzej piekarnik do 180°C (tryb góra-dół).

Drugie, krótsze wyrastanie sprawi, że struktura ciasta po upieczeniu będzie jeszcze bardziej puszysta i delikatna.
12

W małej miseczce roztrzep widelcem pozostałe jajko (60g). Przed włożeniem do piekarnika, posmaruj cały wierzch i boki kulebiaka roztrzepanym jajkiem za pomocą pędzelka kuchennego. Jeśli używasz, posyp wierzch nasionami czarnuszki. Na koniec, za pomocą ostrego noża lub wykałaczki, zrób na wierzchu kilka nacięć lub nakłuć, aby para wodna mogła uchodzić podczas pieczenia.

Składniki: Jajko, Czarnuszka
Posmarowanie jajkiem zapewni piękną, błyszczącą i złotobrązową skórkę. Nakłucia zapobiegną pękaniu ciasta w niekontrolowany sposób.
13

Wstaw blachę z kulebiakiem do nagrzanego piekarnika. Piecz przez około 35-45 minut na środkowym poziomie, aż wierzch będzie głęboko złocisty i twardy. Jeśli postukasz w spód, powinien wydać głuchy odgłos. Po upieczeniu wyjmij kulebiak z piekarnika i przełóż go ostrożnie na metalową kratkę do studzenia. Pozwól mu odpocząć przez co najmniej 15-20 minut przed krojeniem.

Gdyby wierzch rumienił się zbyt szybko, możesz przykryć go luźno folią aluminiową. Studzenie na kratce zapobiega zaparowaniu spodu.

Ciekawostka

💡

Kulebiak (кулебя́ка) pochodzi z kuchni rosyjskiej, ale na stałe zadomowił się w kuchni polskiej, zwłaszcza na Kresach Wschodnich. Jego nazwa prawdopodobnie pochodzi od rosyjskiego słowa 'kulebiaczyć', co oznacza 'robić coś rękami, wałkować, zwijać'. Tradycyjnie był to wielowarstwowy pieróg z kilkoma różnymi, oddzielonymi cienkimi naleśnikami farszami, np. z ryżu, jajek, łososia i grzybów.

Najlepsze na

Wskazówki

🍽️ Serwowanie

Kulebiak najlepiej smakuje podany na ciepło, pokrojony w grube plastry (ok. 2-3 cm). Jest tradycyjnym dodatkiem do czystego, czerwonego barszczu wigilijnego, który podaje się w filiżankach do popijania. Może stanowić samodzielne danie lub być częścią większego, świątecznego stołu. Świetnie komponuje się również z sosem grzybowym.

🥡 Przechowywanie

Po całkowitym ostygnięciu, kulebiak można przechowywać w lodówce, zawinięty w folię aluminiową lub w szczelnym pojemniku, do 3 dni. Można go odgrzewać w piekarniku nagrzanym do 150°C przez ok. 10-15 minut, aby odzyskał chrupkość skórki. Doskonale nadaje się również do mrożenia, najlepiej pokrojony na porcje.

📸 Ugotowane przez społeczność

Zaloguj się, aby dodać zdjęcie
Dodaj zdjęcie gotowej potrawy

Po zatwierdzeniu przez moderatora otrzymasz 10 punktów doświadczenia.

🍲

Nikt jeszcze nie dodał zdjęcia. Bądź pierwszy!

Komentarze (0)

Bądź pierwszy który skomentuje ten przepis!

Dodaj komentarz

Może Cię też zainteresować

Kategorie tego przepisu

Kuchnia regionalna na Wigilię to lokalne tradycje z różnych zakątków Polski. Wigilijne pierogi ruskie z Podkarpacia - z ziemniakami, serem i cebulą. Karp po kaszubsku - w sosie chrzanowym z rodzynkami i migdałami. Żurek śląski na zakwasie - z grzybami zamiast kiełbasy. Wigilijna siemieniotka z Po...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii

Dania wigilijne to serce polskiej tradycji świątecznej - 12 potraw na stole bez mięsa. Karp smażony, pieczony, w galarecie i po żydowsku - główna gwiazda Wigilii. Pierogi z kapustą i grzybami - ręcznie lepione według babcinych przepisów. Uszka z grzybami do barszczu - małe kieszonki pełne leśnego...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii

Kuchnia wegetariańska to bogactwo smaków bez mięsa - zdrowa, kolorowa i sycąca. Białko roślinne: soczewica, ciecierzyca, fasola, groszek i soja w głównej roli. Sery i nabiał: feta, halloumi, ricotta i mascarpone w daniach głównych. Jajka w różnych wersjach: omlety, frittata, shakshuka i jajka po ...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii

Domowe ciasta i wypieki to serce polskiej tradycji kulinarnej - słodkie wspomnienia z dzieciństwa. W naszej kolekcji znajdziesz przepisy na klasyczne ciasta drożdżowe, kruche, biszkoptowe i sernikowe. Szarlotka, makowiec, piernik, babka wielkanocna, tort czekoladowy i sernik nowojorski - każdy pr...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii
Reklama