Menu
Odkrywaj Przepisy Kategorie Składniki Okazje News
PL EN
Staropolski Kulebiak Wigilijny z Kapustą i Grzybami - zdjęcie 1
← Przepisy

Staropolski Kulebiak Wigilijny z Kapustą i Grzybami

Kuchnia regionalna na Wigilię Dania Wigilijne Dania wegetariańskie 180 min Średni 3 wyświetleń ~30,24 PLN - (0)
Oceń:
(0)

Opis

Kulebiak to prawdziwy klejnot kuchni kresowej, uroczysty, pieczony pieróg z ciasta drożdżowego, który stanowi centralny punkt wigilijnego stołu. Jego historia sięga kuchni rosyjskiej, gdzie znany jest jako 'kulebyaka', lecz na wschodnich rubieżach Polski zyskał unikalny, świąteczny charakter. Złocista, delikatnie chrupiąca skórka ciasta drożdżowego kryje w sobie bogate, aromatyczne nadzienie z duszonej kapusty kiszonej i suszonych grzybów leśnych. Smak farszu jest głęboki, lekko kwaśny od kapusty, z intensywną, ziemistą nutą grzybów, przełamany słodyczą zeszklonej cebulki i korzennym aromatem ziela angielskiego oraz liścia laurowego. Kulebiak prezentuje się niezwykle apetycznie – to duży, rumiany walec, często dekorowany wzorami z ciasta. Tradycyjnie podaje się go na ciepło, pokrojonego w grube plastry, jako dodatek do czystego czerwonego barszczu, z którym tworzy idealną harmonię smaków.

Składniki (16)

Porcje:
8
  • Mąka pszenna typ 500 500 g
  • Drożdże świeże 25 g
  • Mleko 3,2% 250 ml
  • Masło 82% 100 g
  • Jajko 2 szt.
  • Cukier biały 15 g
  • Kapusta kiszona 800 g
  • Suszone grzyby leśne 50 g
  • Cebula 2 szt.
  • Olej rzepakowy 45 g
  • 🌿 Przyprawy
  • Sól 10 g
  • Liść laurowy 6.7 szt.
  • Ziele angielskie 2 g
  • Pieprz czarny mielony 2 szczypty
  • ✨ Opcjonalne
  • Majeranek suszony 1.5 łyżeczki
  • Mak niebieski 0.7 łyżka
💰 Szacowany koszt dania: ~30,24 PLN (3,78 PLN/porcję)

💡 Kliknij na składnik aby oznaczyć jako użyty

Kroki przygotowania

Przygotowanie farszu

1

Zacznij od przygotowania grzybów. Umieść suszone grzyby w małej misce i zalej je około 300 ml wrzącej wody, tak aby były całkowicie przykryte. Odstaw na co najmniej 30 minut, aby zmiękły i uwolniły swój aromat. Po tym czasie odcedź grzyby przez gęste sitko, ale zachowaj wodę, w której się moczyły – to esencja smaku! Grzyby drobno posiekaj.

Składniki: Suszone grzyby leśne
Użyj sitka wyłożonego gazą lub ręcznikiem papierowym, aby odcedzić wodę z grzybów. Na dnie często osadza się piasek, którego chcemy uniknąć w farszu.
2

Teraz zajmij się kapustą. Spróbuj jej – jeśli jest bardzo kwaśna, przepłucz ją krótko pod zimną wodą. Następnie dobrze odciśnij z nadmiaru soku i posiekaj na mniejsze kawałki. Umieść kapustę w garnku, dodaj posiekane grzyby, liście laurowe i ziele angielskie. Zalej wszystko zachowaną wodą z moczenia grzybów i dodaj tyle zwykłej wody, aby kapusta była przykryta. Gotuj na małym ogniu pod przykryciem przez około 45-60 minut, aż kapusta będzie miękka. Od czasu do czasu zamieszaj.

Składniki: Kapusta kiszona, Liść laurowy, Ziele angielskie
Posiekanie kapusty ułatwi później jedzenie kulebiaka. Nie gotuj jej zbyt długo, powinna być miękka, ale nie rozpadająca się. Pamiętaj, aby na koniec gotowania odcedzić ją bardzo dokładnie na sicie, farsz musi być jak najmniej wilgotny.
3

Podczas gdy kapusta się gotuje, obierz cebule i pokrój je w drobną kostkę. Na dużej patelni rozgrzej olej rzepakowy na średnim ogniu. Wrzuć cebulę i smaż powoli, mieszając od czasu do czasu, przez około 10-15 minut. Cebula powinna stać się szklista, miękka i lekko złocista, ale nie brązowa. Zeszkolona cebula nada farszowi słodyczy.

Składniki: Cebula, Olej rzepakowy
Użyj dużej patelni, najlepiej z grubym dnem, która równomiernie rozprowadza ciepło. Cierpliwość przy smażeniu cebuli jest kluczowa – powolne smażenie wydobywa z niej naturalną słodycz.
4

Gdy kapusta jest już miękka, odcedź ją bardzo dokładnie na sicie, dociskając łyżką, aby pozbyć się jak największej ilości płynu. Wyjmij liście laurowe i ziele angielskie. Przełóż odcedzoną kapustę z grzybami na patelnię z zeszkloną cebulą. Dopraw solą (około 1 łyżeczki) i świeżo zmielonym czarnym pieprzem. Jeśli używasz, dodaj roztarty w dłoniach majeranek. Wszystko dokładnie wymieszaj i podsmażaj razem przez 5 minut. Odstaw farsz do całkowitego wystudzenia.

Składniki: Sól, Pieprz czarny mielony, Majeranek suszony
To krytyczny moment: farsz MUSI być całkowicie zimny przed nałożeniem na ciasto. Gorący lub nawet ciepły farsz spowoduje, że ciasto drożdżowe się 'zaparzy' i nie wyrośnie prawidłowo podczas pieczenia.

Przygotowanie ciasta drożdżowego

5

Przygotuj rozczyn drożdżowy. W małym garnuszku lekko podgrzej mleko. Powinno być letnie, o temperaturze około 37°C (przyjemnie ciepłe w dotyku, ale nie gorące). Do dużej miski lub kubka wkrusz świeże drożdże, dodaj łyżkę cukru, łyżkę mąki i zalej połową ciepłego mleka. Dokładnie wymieszaj widelcem, aż składniki się połączą. Przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na 10-15 minut. Rozczyn jest gotowy, gdy znacznie urośnie i na jego powierzchni pojawi się gęsta piana.

Składniki: Drożdże świeże, Mleko 3,2%, Cukier biały, Mąka pszenna typ 500
Uważaj, aby mleko nie było za gorące, ponieważ zabije drożdże. Jeśli po 15 minutach rozczyn nie 'ruszył', oznacza to, że drożdże są nieaktywne i należy zacząć od nowa. To najważniejszy krok dla puszystego ciasta!
6

W dużej misce umieść przesianą mąkę i łyżeczkę soli. Wymieszaj. Zrób na środku wgłębienie. Masło rozpuść i lekko ostudź. Oddziel żółtko od białka jednego jajka (białko zachowaj na później). Do wgłębienia w mące wlej wyrośnięty rozczyn, resztę mleka, rozpuszczone masło i żółtko.

Składniki: Mąka pszenna typ 500, Sól, Masło 82%, Jajko
Przesiewanie mąki napowietrza ją, co sprawia, że ciasto jest lżejsze. Upewnij się, że rozpuszczone masło nie jest gorące, aby nie 'zaparzyć' drożdży.
7

Zacznij wyrabiać ciasto. Możesz to zrobić ręcznie, zagarniając składniki od środka, lub użyć miksera z hakami do ciasta drożdżowego. Wyrabiaj przez około 10 minut (15 minut ręcznie), aż ciasto będzie gładkie, elastyczne i będzie odchodzić od ścianek miski. Uformuj z niego kulę, umieść w misce oprószonej mąką, przykryj czystą ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około 60-90 minut do podwojenia objętości.

Ciepłym miejscem może być okolica kaloryfera lub piekarnik z włączoną żarówką. Ciasto jest gotowe, gdy po naciśnięciu palcem wgłębienie powoli wraca do pierwotnego kształtu.

Składanie i pieczenie kulebiaka

8

Wyrośnięte ciasto wyjmij na lekko oprószony mąką blat lub stolnicę. Krótko je zagnieć, aby pozbyć się pęcherzyków powietrza. Rozwałkuj ciasto na duży prostokąt o wymiarach około 35x45 cm i grubości około 0,5 cm.

Składniki: Mąka pszenna typ 500
Staraj się pracować szybko i nie podsypywać zbyt dużo mąki, aby ciasto nie stało się twarde. Użyj wałka do ciasta, aby uzyskać równomierną grubość na całej powierzchni.
9

Na rozwałkowanym cieście równomiernie rozłóż całkowicie wystudzony farsz z kapusty i grzybów. Pamiętaj, aby zostawić wolny margines szerokości około 2 cm wzdłuż wszystkich brzegów. To ważne, aby móc skleić ciasto.

Farsz powinien być dobrze odsączony i zwarty. Zbyt mokry farsz może spowodować, że ciasto rozmoknie od spodu podczas pieczenia.
10

Zwilż wodą wolne brzegi ciasta. Zacznij zwijać ciasto wzdłuż dłuższego boku, tworząc ciasny rulon, podobnie jak roladę. Staraj się zwijać ciasto dość ściśle, aby w środku nie było pustych przestrzeni. Dokładnie sklej końce i boki ciasta, aby farsz nie wypłynął podczas pieczenia.

Zwilżenie brzegów wodą działa jak klej i pomoże szczelnie zamknąć kulebiak. Upewnij się, że 'szew' (miejsce sklejenia) jest dobrze dociśnięty.
11

Przygotuj dużą blachę do pieczenia i wyłóż ją papierem do pieczenia. Ostrożnie przenieś kulebiak na blachę, układając go miejscem sklejenia do dołu. Przykryj ściereczką i odstaw na kolejne 20-30 minut do ponownego wyrośnięcia.

Najłatwiej przenieść kulebiak, podkładając pod niego obie dłonie lub nawijając go delikatnie na wałek i rozwijając na blasze. Drugie wyrastanie sprawi, że kulebiak będzie jeszcze bardziej puszysty.
12

Nagrzej piekarnik do 180°C (termoobieg) lub 190°C (góra-dół). W małej miseczce roztrzep widelcem drugie jajko z odrobiną wody lub mleka. Posmaruj wyrośnięty kulebiak z wierzchu i po bokach za pomocą pędzelka kuchennego. Jeśli chcesz, możesz zrobić na wierzchu kilka nacięć ostrym nożem, aby para mogła uchodzić, i posypać go makiem lub sezamem.

Składniki: Jajko, Mak niebieski
Posmarowanie jajkiem zapewni piękną, złotą i lśniącą skórkę. Nacięcia nie tylko wyglądają dekoracyjnie, ale też zapobiegają pękaniu ciasta w niekontrolowany sposób.
13

Wstaw blachę z kulebiakiem do nagrzanego piekarnika. Piecz przez około 35-45 minut, aż kulebiak będzie miał głęboki, złoto-brązowy kolor. Aby sprawdzić, czy jest gotowy, możesz postukać w spód – powinien wydać głuchy odgłos. Po upieczeniu wyjmij kulebiak z piekarnika i przełóż na kratkę do wystudzenia.

Jeśli wierzch kulebiaka zacznie się zbyt szybko rumienić, możesz przykryć go luźno folią aluminiową. Studzenie na kratce zapobiega zaparowaniu spodu.

Ciekawostka

💡

Kulebiak, choć mocno zakorzeniony w polskiej tradycji wigilijnej, jest kulinarnym kuzynem rosyjskiej 'kulebiaki'. Na Kresach Wschodnich, gdzie stykały się kultury polska, ukraińska i rosyjska, przepis ten został zaadaptowany i wzbogacony o lokalne składniki, stając się symbolem świątecznej obfitości.

Najlepsze na

Wigilia Boże Narodzenie Uroczysty obiad zimowy Przyjęcie w formie bufetu

Wskazówki

🍽️ Serwowanie

Kulebiak najlepiej smakuje na ciepło, pokrojony w grube plastry o szerokości 2-3 cm. Tradycyjnie podaje się go jako danie towarzyszące czystemu czerwonemu barszczowi wigilijnemu, który nalewa się do filiżanek. Może również stanowić samodzielne danie główne, podany z sosem grzybowym lub kremowym sosem chrzanowym.

🥡 Przechowywanie

Po całkowitym wystudzeniu kulebiak można przechowywać w lodówce, owinięty w folię spożywczą lub w szczelnym pojemniku, do 3 dni. Aby go odgrzać, wstaw plastry do piekarnika nagrzanego do 160°C na 10-15 minut, dzięki czemu ciasto odzyska chrupkość. Kulebiak świetnie nadaje się do mrożenia, najlepiej pokrojony w porcje.

📸 Ugotowane przez społeczność

Zaloguj się, aby dodać zdjęcie
Dodaj zdjęcie gotowej potrawy

Po zatwierdzeniu przez moderatora otrzymasz 10 punktów doświadczenia.

🍲

Nikt jeszcze nie dodał zdjęcia. Bądź pierwszy!

Komentarze (0)

Bądź pierwszy który skomentuje ten przepis!

Dodaj komentarz

Może Cię też zainteresować

Babka czekoladowo-karmelowa ze słonym praline orzechowym 120 min

Babka czekoladowo-karmelowa ze słonym pral...

Ciasta i wypieki
Cytrynowo‑waniliowy krem 'Słodki Blog' (wersja inspirowana lemon curd) 60 min

Cytrynowo‑waniliowy krem 'Słodki Blog' (we...

Desery
Korzenny Piernik Staropolski Dojrzewający z Powidłami i Czekoladą 120 min

Korzenny Piernik Staropolski Dojrzewający ...

Ciasta i wypieki
Wiosenna Babka Tulipan z Trzema Smakami 240 min

Wiosenna Babka Tulipan z Trzema Smakami

Ciasta i wypieki
Chałka Waniliowo-Cynamonowa z Kruszonką 180 min

Chałka Waniliowo-Cynamonowa z Kruszonką

Ciasta i wypieki
Wytrawne Muffiny ze Szpinakiem, Fetą i Suszonymi Pomidorami 60 min

Wytrawne Muffiny ze Szpinakiem, Fetą i Sus...

Dania na wynos

Kategorie tego przepisu

Kuchnia regionalna na Wigilię
Kuchnia regionalna na Wigilię

Kuchnia regionalna na Wigilię to lokalne tradycje z różnych zakątków Polski. Wigilijne pierogi ruskie z Podkarpacia - z ziemniakami, serem i cebulą. Karp po kaszubsku - w sosie chrzanowym z rodzynkami i migdałami. Żurek śląski na zakwasie - z grzybami zamiast kiełbasy. Wigilijna siemieniotka z Po...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii
Dania Wigilijne
Dania Wigilijne

Dania wigilijne to serce polskiej tradycji świątecznej - 12 potraw na stole bez mięsa. Karp smażony, pieczony, w galarecie i po żydowsku - główna gwiazda Wigilii. Pierogi z kapustą i grzybami - ręcznie lepione według babcinych przepisów. Uszka z grzybami do barszczu - małe kieszonki pełne leśnego...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii
Dania wegetariańskie
Dania wegetariańskie

Kuchnia wegetariańska to bogactwo smaków bez mięsa - zdrowa, kolorowa i sycąca. Białko roślinne: soczewica, ciecierzyca, fasola, groszek i soja w głównej roli. Sery i nabiał: feta, halloumi, ricotta i mascarpone w daniach głównych. Jajka w różnych wersjach: omlety, frittata, shakshuka i jajka po ...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii
Ciasta i wypieki
Ciasta i wypieki

Domowe ciasta i wypieki to serce polskiej tradycji kulinarnej - słodkie wspomnienia z dzieciństwa. W naszej kolekcji znajdziesz przepisy na klasyczne ciasta drożdżowe, kruche, biszkoptowe i sernikowe. Szarlotka, makowiec, piernik, babka wielkanocna, tort czekoladowy i sernik nowojorski - każdy pr...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii
Reklama