Menu

Kulebiak Wigilijny z Kapustą i Grzybami

Oceń:
(0)

Opis

Kulebiak to tradycyjne danie kuchni wschodnioeuropejskiej, które zagościło na stałe na polskich stołach, zwłaszcza w regionach wschodnich, jak Podlasie. Jest to duży, pieczony pieróg z ciasta drożdżowego, wypełniony obfitym farszem. W wersji wigilijnej serce kulebiaka stanowi aromatyczne nadzienie z kapusty kiszonej i suszonych grzybów leśnych, które nadaje mu głęboki, ziemisty i lekko kwaśny smak. Złocista, puszysta skórka ciasta drożdżowego idealnie kontrastuje z wilgotnym i wyrazistym wnętrzem. Podawany na ciepło lub zimno, krojony w grube plastry, stanowi nie tylko sycące danie, ale i prawdziwą ozdobę wigilijnego stołu. Jego zapach podczas pieczenia wypełnia dom świąteczną atmosferą. Idealnie komponuje się z czystym, czerwonym barszczem, tworząc klasyczne i niezapomniane połączenie smaków.

Składniki (17)

Porcje:
8
  • Mąka pszenna typ 550 500 g
  • Drożdże świeże 25 g
  • Mleko roślinne (np. owsiane) 250 ml
  • Masło (lub margaryna wegańska) 50 g
  • cukier 15 g
  • Jajko 1 szt.
  • Kapusta kiszona 800 g
  • Grzyby suszone (borowiki, podgrzybki) 50 g
  • Cebula 2 szt.
  • Olej rzepakowy 45 g
  • 🌿 Przyprawy
  • Sól 8 g
  • Liść laurowy 6.7 szt.
  • Ziele angielskie 4 g
  • Majeranek suszony 2 łyżeczki
  • Pieprz czarny świeżo mielony 2 szczypty
  • ✨ Opcjonalne
  • Jajko do posmarowania 1 szt.
  • Mak niebieski 1 łyżka
💰 Szacowany koszt dania: ~28,93 PLN (3,62 PLN/porcję)

💡 Kliknij na składnik aby oznaczyć jako użyty

Kroki przygotowania

Przygotowanie farszu

1

Zacznij od przygotowania grzybów. Umieść suszone grzyby w średniej misce i zalej je około 500 ml wrzącej wody. Upewnij się, że wszystkie grzyby są zanurzone. Przykryj miskę talerzykiem i odstaw na co najmniej 30 minut, a najlepiej na godzinę, aby dobrze zmiękły i uwolniły swój aromat. Po namoczeniu grzyby powinny być miękkie i elastyczne.

Składniki: Grzyby suszone (borowiki, podgrzybki)
Użyj szklanej lub ceramicznej miski, która dobrze trzyma ciepło. Nie wylewaj wody po moczeniu grzybów - jest to esencjonalny wywar, który dodasz później do farszu.
2

Odcedź grzyby, zachowując całą wodę. Przełóż grzyby do małego garnka, zalej je zachowaną wodą z moczenia, dodaj liście laurowe i ziele angielskie. Gotuj na małym ogniu pod przykryciem przez około 20-25 minut, aż będą całkowicie miękkie. Po ugotowaniu wyjmij grzyby łyżką cedzakową, a wywar ponownie zachowaj. Ostudzone grzyby posiekaj drobno na desce do krojenia.

Składniki: Grzyby suszone (borowiki, podgrzybki), Liść laurowy, Ziele angielskie
Użyj ostrego noża do siekania grzybów - ułatwi to pracę. Wywar z grzybów jest bardzo intensywny, dodawaj go do kapusty stopniowo, kontrolując smak.
3

Przygotuj kapustę kiszoną. Spróbuj jej - jeśli jest bardzo kwaśna, przepłucz ją lekko na sicie pod zimną wodą. Następnie dobrze odciśnij w dłoniach, aby pozbyć się nadmiaru soku. Posiekaj kapustę na desce, aby nitki nie były zbyt długie. Cebulę obierz i pokrój w drobną kostkę.

Składniki: Kapusta kiszona, Cebula
Stopień odciśnięcia kapusty jest ważny - zbyt mokra sprawi, że farsz będzie wodnisty i rozmoczy ciasto. Użyj dużej, stabilnej deski do krojenia.
4

W dużym, szerokim garnku lub na głębokiej patelni rozgrzej olej rzepakowy na średnim ogniu. Wrzuć pokrojoną cebulę i smaż, mieszając od czasu do czasu, przez około 5-7 minut, aż stanie się szklista i miękka, ale nie zrumieniona. Dodaj posiekaną kapustę i smaż razem przez kolejne 5 minut, aby smaki się połączyły.

Składniki: Olej rzepakowy, Cebula, Kapusta kiszona
Najlepszy będzie garnek z grubym dnem, który równomiernie rozprowadza ciepło i zapobiega przypalaniu. Użyj drewnianej łyżki do mieszania.
5

Do garnka z kapustą i cebulą dodaj posiekane grzyby. Wymieszaj wszystko dokładnie. Wlej około 150-200 ml zachowanego wywaru grzybowego. Dopraw solą, świeżo mielonym pieprzem i majerankiem (rozetrzyj go w dłoniach przed dodaniem). Zmniejsz ogień, przykryj garnek i duś farsz przez około 30-40 minut, aż kapusta będzie miękka, a smaki się przegryzą. Na koniec farsz powinien być gęsty i wilgotny, ale nie wodnisty. Zdejmij z ognia i odstaw do całkowitego wystudzenia.

Składniki: Sól, Pieprz czarny świeżo mielony, Majeranek suszony
Farsz musi być całkowicie zimny przed nałożeniem na ciasto drożdżowe, w przeciwnym razie ciasto się 'zaparzy' i nie wyrośnie. Można go przygotować nawet dzień wcześniej.

Przygotowanie ciasta drożdżowego

6

Przygotuj rozczyn. W małym garnuszku podgrzej mleko roślinne, aby było letnie (ok. 37°C – jak włożysz palec, powinno być przyjemnie ciepłe, nie gorące). Do dużej miski pokrusz świeże drożdże, dodaj cukier i zalej połową ciepłego mleka. Wymieszaj widelcem, aż drożdże i cukier się rozpuszczą. Przysyp z wierzchu łyżką mąki, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na 10-15 minut. Rozczyn jest gotowy, gdy na powierzchni pojawi się gęsta piana.

Składniki: Drożdże świeże, Mleko roślinne (np. owsiane), cukier, Mąka pszenna typ 550
Jeśli piana się nie pojawi, drożdże są nieaktywne i należy zacząć od nowa. Zbyt gorące mleko zabije drożdże. Dobre ciepłe miejsce to np. okolice kaloryfera lub lekko nagrzany (i wyłączony) piekarnik.
7

Do dużej miski przesiej resztę mąki i dodaj sól. Zrób na środku wgłębienie. Wlej do niego wyrośnięty rozczyn, resztę mleka, jajko oraz roztopione i przestudzone masło. Zacznij mieszać składniki od środka za pomocą drewnianej łyżki, stopniowo zagarniając mąkę z brzegów, aż powstanie zwarta, klejąca kula ciasta.

Składniki: Mąka pszenna typ 550, Sól, Jajko, Masło (lub margaryna wegańska)
Przesiewanie mąki napowietrza ją, co sprawia, że ciasto jest lżejsze. Upewnij się, że masło nie jest gorące, aby nie 'sparzyć' drożdży i jajka.
8

Przełóż ciasto na lekko podsypany mąką blat i wyrabiaj energicznie przez około 10 minut. Zagniataj ciasto, odpychając je od siebie nadgarstkiem, składając na pół i obracając o 90 stopni. Powtarzaj ten ruch. Ciasto jest gotowe, gdy stanie się gładkie, elastyczne i przestanie kleić się do rąk. Utwórz z niego kulę, włóż do miski oprószonej mąką, przykryj ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na około 60-90 minut, do podwojenia objętości.

Alternatywnie możesz użyć miksera z hakiem do ciasta i wyrabiać ciasto na średnich obrotach przez 7-8 minut. Aby sprawdzić, czy ciasto jest gotowe, naciśnij je palcem - wgłębienie powinno powoli wracać.

Formowanie i pieczenie kulebiaka

9

Wyrośnięte ciasto wyjmij na blat, uderz pięścią, aby je odgazować, i krótko zagnieć. Rozwałkuj je na duży prostokąt o wymiarach około 30x40 cm i grubości około 0.5 cm. Na środek ciasta, wzdłuż dłuższego boku, wyłóż równomiernie cały wystudzony farsz, pozostawiając około 3-4 cm wolnego marginesu z każdej strony.

Użyj wałka do ciasta, aby uzyskać równomierną grubość. Jeśli ciasto się klei, delikatnie podsyp blat i wałek mąką. Farsz musi być naprawdę zimny!
10

Brzegi ciasta posmaruj wodą lub roztrzepanym jajkiem, co pomoże je skleić. Zawiń ciasto w roladę, zaczynając od dłuższego boku. Najpierw zawiń jeden bok na farsz, a następnie przykryj go drugim, tworząc długi, zamknięty rulon. Dokładnie sklej brzegi ciasta na całej długości oraz na końcach, podwijając je pod spód, aby farsz nie wypłynął podczas pieczenia.

Sklejanie brzegów jest kluczowe! Zrób to bardzo starannie, dociskając palcami, jak przy lepieniu pierogów, aby stworzyć szczelne zamknięcie.
11

Przygotuj dużą blachę do pieczenia i wyłóż ją papierem do pieczenia. Ostrożnie przenieś kulebiak na blachę, układając go złączeniem do dołu. Przykryj go ściereczką i odstaw w ciepłe miejsce na kolejne 20-30 minut do ponownego wyrośnięcia. W międzyczasie rozgrzej piekarnik do 180°C (termoobieg) lub 190°C (góra-dół).

Aby łatwiej przenieść kulebiak, możesz zwinąć go bezpośrednio na długim pasie papieru do pieczenia, a następnie chwycić za końce papieru i przenieść na blachę.
12

Gdy kulebiak podrośnie, posmaruj go z wierzchu roztrzepanym jajkiem (składnik opcjonalny), używając pędzelka kuchennego. Jeśli chcesz, posyp go makiem. Na wierzchu zrób kilka nacięć ostrym nożem, aby para wodna mogła uchodzić podczas pieczenia. Wstaw blachę do nagrzanego piekarnika i piecz przez około 40-45 minut, aż kulebiak będzie miał głęboki, złocistobrązowy kolor.

Składniki: Jajko do posmarowania, Mak niebieski
Nacięcia są bardzo ważne – zapobiegają pękaniu ciasta w niekontrolowany sposób. Jeśli wierzch zbyt szybko się rumieni, przykryj go luźno folią aluminiową.
13

Upieczony kulebiak wyjmij z piekarnika. Aby sprawdzić, czy jest gotowy, postukaj w jego spód – powinien wydać głuchy odgłos. Przełóż go ostrożnie na metalową kratkę i pozostaw do częściowego ostygnięcia na co najmniej 20-30 minut przed krojeniem. Dzięki temu farsz się ustabilizuje, a ciasto nie będzie się rozpadać.

Krojenie gorącego kulebiaka może spowodować, że ciasto będzie wyglądać na zakalcowate, nawet jeśli jest idealnie upieczone. Cierpliwość jest kluczem do idealnych kromek!

Ciekawostka

💡

Nazwa 'kulebiak' pochodzi od rosyjskiego słowa 'kulebyaka' (кулебя́ка), które z kolei może wywodzić się od niemieckiego 'Kohlgebäck', oznaczającego 'wypiek z kapusty'. Danie to, popularne w całej Europie Wschodniej, zostało spopularyzowane w XIX wieku przez francuskich szefów kuchni pracujących na carskim dworze, którzy dostosowali je do wyrafinowanych gustów arystokracji.

Najlepsze na

Wskazówki

🍽️ Serwowanie

Kulebiak podawaj pokrojony w grube plastry o szerokości około 2-3 cm. Jest wyśmienity zarówno na ciepło, prosto po upieczeniu, jak i na zimno. Tradycyjnie serwuje się go jako dodatek do czystego, czerwonego barszczu wigilijnego, podawanego w filiżankach do picia. Można go również podać z sosem grzybowym, chrzanowym lub prostym sosem koperkowym na bazie jogurtu.

🥡 Przechowywanie

Po całkowitym wystudzeniu, kulebiak można przechowywać w lodówce, szczelnie owinięty folią spożywczą lub w zamkniętym pojemniku, przez 3-4 dni. Aby go odgrzać i przywrócić chrupkość skórki, umieść plastry w piekarniku nagrzanym do 150°C na 10-15 minut lub podgrzej na suchej patelni na małym ogniu.

📸 Ugotowane przez społeczność

Zaloguj się, aby dodać zdjęcie
Dodaj zdjęcie gotowej potrawy

Po zatwierdzeniu przez moderatora otrzymasz 10 punktów doświadczenia.

🍲

Nikt jeszcze nie dodał zdjęcia. Bądź pierwszy!

Komentarze (0)

Bądź pierwszy który skomentuje ten przepis!

Dodaj komentarz

Może Cię też zainteresować

Kategorie tego przepisu

Kuchnia regionalna na Wigilię to lokalne tradycje z różnych zakątków Polski. Wigilijne pierogi ruskie z Podkarpacia - z ziemniakami, serem i cebulą. Karp po kaszubsku - w sosie chrzanowym z rodzynkami i migdałami. Żurek śląski na zakwasie - z grzybami zamiast kiełbasy. Wigilijna siemieniotka z Po...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii

Dania wigilijne to serce polskiej tradycji świątecznej - 12 potraw na stole bez mięsa. Karp smażony, pieczony, w galarecie i po żydowsku - główna gwiazda Wigilii. Pierogi z kapustą i grzybami - ręcznie lepione według babcinych przepisów. Uszka z grzybami do barszczu - małe kieszonki pełne leśnego...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii

Kuchnia wegetariańska to bogactwo smaków bez mięsa - zdrowa, kolorowa i sycąca. Białko roślinne: soczewica, ciecierzyca, fasola, groszek i soja w głównej roli. Sery i nabiał: feta, halloumi, ricotta i mascarpone w daniach głównych. Jajka w różnych wersjach: omlety, frittata, shakshuka i jajka po ...

Zobacz wszystkie przepisy z tej kategorii
Reklama