Ocena i oczyszczenie: obejrzyj nóżki i golonkę. Usuń widoczne zabrudzenia, pozostałe włoski usuń pęsetą lub przypal nożykiem nad ogniem. Jeśli rzeźnik nie pokroił mięsa, przetnij większe kawałki na połowy, by zmieściły się w garnku. Opłucz zimną wodą.
Opis
Zimne nóżki to tradycyjna polska przekąska na bazie długo gotowanych części wieprzowych bogatych w kolagen, które po wystudzeniu tworzą galaretę. Danie ma korzenie w kuchni ludowej — wykorzystywano wszystkie elementy zwierzęcia, by nic się nie marnowało. Na Wigilię zimne nóżki sprawdzą się jako sycąca, aromatyczna przystawka o wyraźnym, mięsno-korzennym smaku z nutą warzyw i czosnku — przyciągają wyglądem: przezroczysta, złocista galareta z kawałkami mięsa, marchewką i jajkiem. Podaje się je schłodzone, krojone w plastry, często z chrzanem, octem lub świeżą pietruszką.
Składniki (16)
- Nóżki wieprzowe 1200 g
- Golonka wieprzowa (bez skóry nadmiernie tłustej) 500 g
- Woda 3500 ml
- Marchew 2.5 szt.
- Pietruszka (korzeń) 150 g
- Seler korzeniowy 100 g
- Cebula 1 szt.
- Czosnek 3 ząbki
- Natka pietruszki (do dekoracji) 1 pęczek
- Jajka kurze (ugotowane na twardo) 3 szt.
- 🌿 Przyprawy
- Liść laurowy 10 szt.
- Ziele angielskie 4 g
- Pieprz czarny (ziarnisty) 3 g
- Sól 12 g
- ✨ Opcjonalne
- Żelatyna (proszek, opcjonalnie) 10 g
- Ocet spirytusowy 10% (opcjonalnie, do smaku) 30 ml
💡 Kliknij na składnik aby oznaczyć jako użyty
Kroki przygotowania
Przygotowanie mięsa
Blanszowanie
W dużym garnku (min. 6–8 l) umieść oczyszczone nóżki i golonkę, zalej zimną wodą tak, aby woda przykrywała mięso o około 2–3 cm. Powoli podgrzewaj do wrzenia na dużym ogniu. Gdy woda zacznie wrzeć, gotuj 8–10 minut, zbierając szumowiny łyżką cedzakową. Po 10 minutach odlej całą wodę, opłucz mięso zimną bieżącą wodą i wypłucz garnek.
Gotowanie wywaru
Do oczyszczonego garnka włóż ponownie mięso i zalej 3,5 litra zimnej wody. Dodaj pokrojone na duże kawałki marchew, pietruszkę, seler oraz całą cebulę. Dodaj liście laurowe, ziele angielskie i ziarenka pieprzu. Podgrzej powoli aż do zagotowania, a następnie zmniejsz ogień do bardzo delikatnego, niemalomającego wrzenia (mały, równomierny bulgot). Przykryj częściowo garnek i gotuj 150 minut (2,5 godziny). Pierwsze 30–40 minut regularnie zdejmuj pianę i przybranie, aby wywar pozostał klarowny.
Doprawianie
Po około 90 minutach gotowania spróbuj wywaru (małą łyżeczką) i dodaj sól — łącznie około 12 g, ale lepiej dodać stopniowo i doprawić na końcu. W ostatnich 20 minutach gotowania dodaj rozgniecione ząbki czosnku, by aromat był świeższy.
Sprawdzanie żelowania wywaru
Wyłącz ogień i wyjmij kawałek mięsa. Odcedź porcję wywaru (ok. 50–100 ml) do małej miseczki i włóż do lodówki na 10–15 minut, aby sprawdzić, czy wywar się ścina (żeluje). Jeśli po tym czasie wywar jest galaretowaty — naturalna ilość kolagenu wystarczy. Jeśli wywar pozostaje płynny, przygotuj żelatynę: rozpuść 10 g żelatyny w ok. 60 ml zimnej wody, odstaw na 10 minut (bloom), a następnie dodaj do ciepłego — nie wrzącego — wywaru, mieszając do całkowitego rozpuszczenia.
Oddzielanie mięsa i przecedzanie
Wyjmij mięso i warzywa z wywaru. Przecedź wywar przez sito wyłożone gazą lub bardzo drobnym sitkiem do czystego garnka, aby usunąć drobne zanieczyszczenia. Odstaw wywar, aż przestygnie na tyle, by można go było nalewać (około 20–30 minut). Mięso oddziel od kości: użyj dwóch widelców lub noża — mięso powinno odchodzić łatwo, jeśli było wystarczająco długo gotowane. Pokrój marchew w plastry do dekoracji (część marchewki możesz zachować do ułożenia w formach).
Przygotowanie form i układanie
Przygotuj formy: możesz użyć niewielkich miseczek, foremek do babeczek czy jednej dużej brytfanki. Na dnie form ułóż plastry ugotowanego jajka, plastry marchewki i drobno posiekaną natkę pietruszki. Na to rozłóż równo pokrojone mięso — układaj ładnie, bo po stężeniu będzie widoczne. Jeśli chcesz, możesz odcedzić jeszcze łyżką odrobinę klarownego tłuszczu z powierzchni wywaru, by galareta była bardziej przezroczysta.
Nalewanie wywaru i chłodzenie
Powoli wlewaj ciepły (nie wrzący) wywar do form tak, aby nie poruszyć ułożonych dekoracji. Jeśli użyłeś żelatyny, upewnij się, że była dobrze wymieszana. Pozostaw formy do wystudzenia w temperaturze pokojowej (30–60 minut), następnie wstaw do lodówki na minimum 6–8 godzin, a najlepiej na całą noc (10–12 godzin), aby galareta całkowicie stężała.
Wyjmowanie z form i podanie
Aby wyjąć zimne nóżki z formy, zanurz szybko dno formy na 2–3 sekundy w misce z ciepłą (nie gorącą) wodą — tylko rant formy, aby galareta się poluzowała. Odwróć formę na talerz i delikatnie podnieś. Podawaj schłodzone, z dodatkiem chrzanu i/lub octu do smaku oraz świeżą natką pietruszki.
Serwowanie i dodatki
Pokrój zimne nóżki na plastry (jeśli przygotowałeś dużą brytfankę) lub podawaj indywidualne porcje. Na talerzu ułóż plastry świeżego chleba lub bułeczek, opcjonalnie podaj tarty chrzan i ocet w osobnym naczynku — każdy może doprawić pod siebie.
Ciekawostka
Tradycja przygotowywania potraw na bazie kolagenu (takich jak zimne nóżki, nóżki w galarecie czy flaki) sięga wiejskiej kuchni, gdzie ceniono zdolność niektórych części zwierzęcia do tworzenia naturalnej galarety — to była metoda na sycący, niedrogi posiłek.
Najlepsze na
Wskazówki
Podawaj bardzo schłodzone, ozdobione świeżą natką pietruszki i plasterkami ugotowanej marchewki oraz jajka. Do stołu rozłóż ocet i tarty chrzan, żeby goście mogli doprawić danie według upodobań. Zimne nóżki kroi się najlepiej przy użyciu szerokiego noża, podawaj z ciemnym chlebem.
Przechowuj w lodówce w szczelnym pojemniku do 3-4 dni. Galareta traci klarowność przy dłuższym przechowywaniu. Można zamrozić porcje mięsa (bez galarety) i przygotować świeżą galaretę później; rozmrożony produkt nie będzie już miał takiej struktury jak świeżo stężona galareta. Odgrzewanie nie dotyczy — to potrawa podawana na zimno.
📸 Ugotowane przez społeczność
Zaloguj się, aby dodać zdjęcieDodaj zdjęcie gotowej potrawy
Po zatwierdzeniu przez moderatora otrzymasz 10 punktów doświadczenia.
Nikt jeszcze nie dodał zdjęcia. Bądź pierwszy!
Komentarze (0)
Bądź pierwszy który skomentuje ten przepis!
Dodaj komentarz