Sprawdź nóżki: jeśli mają resztki włosków, przypal je nad palnikiem gazowym lub opal je gorącą zapalniczką, a następnie skrob nożem, aby usunąć zanieczyszczenia. Opłucz nóżki oraz kawałek łopatki pod zimną bieżącą wodą, przypilnuj by woda spłynęła z kątów i szczelin. Jeśli są bardzo duże, przekrój na mniejsze kawałki, aby zmieściły się w garnku.
Opis
Tradycyjne zimne nóżki to polska przekąska z bogatego, klarownego bulionu mięsno-kostnego, który po schłodzeniu tworzy naturalną galaretę. Przygotowuje się je z nóżek wieprzowych (bogatych w kolagen) i kawałka mięsa dla smaku, z dodatkiem warzyw i przypraw. Danie ma wyrazisty, mięsno-korzenny smak, przejrzystą, złocistą galaretę i apetyczne kawałki mięsa oraz plasterki marchwi w środku. Zimne nóżki świetnie sprawdzają się jako przekąska na Wigilię, stół świąteczny lub jako dodatek do kanapek; podaje się je schłodzone, często z chrzanem lub octem i świeżą pietruszką. Wizualnie są atrakcyjne — przejrzysta galareta odsłania kawałki mięsa, warzyw i przypraw, a podana na jasnym półmisku wygląda elegancko i rustykalnie.
Składniki (16)
- Nóżki wieprzowe 1400 g
- Łopatka wieprzowa 300 g
- Woda 2500 ml
- Cebula 1 szt.
- Marchew 1.3 szt.
- Pietruszka korzeń 1 szt.
- Seler korzeń 100 g
- Czosnek 3 ząbki
- 🌿 Przyprawy
- Liść laurowy 13.3 szt.
- Ziele angielskie 6 g
- Pieprz ziarnisty 5 g
- Sól 12 g
- Majeranek suszony 1 łyżeczka
- ✨ Opcjonalne
- Żelatyna (opcjonalna) 10 g
- Natka pietruszki (do dekoracji, opcjonalna) 1 pęczek
- Chrzan tarty (opcjonalny, do podania) 50 g
💡 Kliknij na składnik aby oznaczyć jako użyty
Kroki przygotowania
Przygotowanie surowca
Przygotowanie warzyw
Obierz cebulę, marchew, pietruszkę i seler. Cebulę przekrój na pół; jeśli chcesz ładniejszego koloru wywaru, przypal przekrojoną stronę cebuli na suchej patelni lub nad płomieniem przez 2–3 minuty, aż lekko ściemnieje. Marchew pokrój w grube plastry (ok. 5 mm) — część plasterków zostawysz do dekoracji finałowej, a część możesz wrzucić całą podczas gotowania. Czosnek pozostaw w łupinach lub lekko rozgnieć.
Gotowanie bulionu
Umieść nóżki i łopatkę w dużym garnku (min. 6–8 l). Zalej zimną wodą tak, aby mięso było całkowicie przykryte (ok. 2,5 l). Postaw garnek na średnim ogniu i powoli podgrzewaj do momentu pojawienia się piany (ok. 15–25 minut od włączenia). Gdy pojawi się piana i osad, zmniejsz ogień do małego i zbierz pianę łyżką cedzakową lub sitkiem. Po wstępnym zagotowaniu dodaj przypalone połówki cebuli, marchew (część), pietruszkę, seler, liście laurowe, ziele angielskie, pieprz ziarnisty oraz czosnek.
Gotuj na bardzo małym ogniu przez 2,5–3 godziny przy lekkim 'mruganiu' (niewielkie pęcherzyki). Po ok. 1,5 godzinie dodaj majeranek i dopraw szczyptami soli (po 1 g), pamiętaj, że możesz dosolić ponownie po redukcji bulionu. Po 2,5–3 godzinach mięso powinno odchodzić od kości, skóra i chrząstki rozgotowane — to oznaka, że wytworzył się kolagen. Sprawdź widelcem: mięso powinno być bardzo miękkie.
Przecedzanie i odtłuszczanie
Wyłącz ogień i ostrożnie przelej wywar przez bardzo gęste sito wyściełane gazą lub tetrową ściereczką do dużej miski lub innego garnka (najlepiej przez 2 razy, aby uzyskać klarowny płyn). Przyciśnij warzywa i mięso lekko łyżką, aby wydobyć sok, ale nie miażdż ich zbyt mocno, by nie zmącić wywaru. Pozostaw czysty wywar do przestudzenia do temperatury pokojowej, a następnie wstaw do lodówki na 1–2 godziny, aż wierzch galarety/wywaru stężeje tłuszczowo (utworzy się biała warstwa tłuszczu).
Po schłodzeniu z wierzchu utworzy się warstwa tłuszczu. Usuń ostrożnie zimną, stwardniałą warstwę tłuszczu łyżką. Jeśli tłuszczu jest dużo, możesz go odlać łopatką. Przed dalszym użyciem odcedź ponownie przez drobne sito, aby wyeliminować drobne zanieczyszczenia.
Porcjowanie mięsa
Wyjmij mięso z odcedzonych kości: oddziel miękkie kawałki od kości, usuń większe fragmenty tłuszczu i chrząstek. Pokrój lub poszarp mięso na małe kawałki (kostka ok. 1–1,5 cm). Plasterki marchewki wyjmij i zachowaj do dekoracji. Umieść pokrojone mięso równomiernie w przygotowanych foremkach lub w jednej dużej foremce (np. keksówce), układając plastry marchwi dekoracyjnie przy ściankach formy.
Sprawdzenie i ewentualne zagęszczenie
Sprawdź, czy bulion po schłodzeniu w małej porcji daje żel. Wlej 2–3 łyżki wywaru do małego pojemniczka i włóż do lodówki na 15–20 minut — jeśli stężeje do konsystencji galaretki, nie potrzebujesz żelatyny. Jeśli wywar jest zbyt rzadki, możesz: a) dłużej gotować wywar, aby odparować wodę i skoncentrować kolagen, lub b) przygotować żelatynę (opcjonalnie): namocz żelatynę w 5× jej objętości zimnej wody na 5–10 minut, a następnie rozpuść w małej ilości gorącego wywaru i wymieszaj z resztą gorącego płynu przed zalaniem form.
Zalewanie i chłodzenie
Delikatnie podgrzej (nie doprowadzaj do wrzenia) przefiltrowany, odtłuszczony wywar. Jeśli używasz rozpuszczonej żelatyny, dodaj ją teraz. Przelej gorący wywar równomiernie do przygotowanych foremek z mięsem i dekoracją z marchwi – tak by płyn przykrył wszystkie kawałki. Pozostaw do przestudzenia do temperatury pokojowej (ok. 30–60 minut), a następnie wstaw do lodówki na co najmniej 8 godzin, a najlepiej na noc, aby galareta dobrze stężała.
Podanie
Wyjmij zimne nóżki z lodówki, aby lekko się ogrzały przez 5–10 minut (łatwiej je wtedy kroi). Odwróć foremkę na talerz i delikatnie wyjmij galaretę; jeśli trudno się wyjmuje, delikatnie przejedź ostrym, ciepłym nożem wzdłuż krawędzi. Pokrój w plastry o grubości 1–1,5 cm i podawaj na półmisku. Udekoruj świeżą natką pietruszki (opcjonalnie) i podaj z chrzanem tarty (opcjonalnie) oraz kawałkami cytryny lub octu do ewentualnego skropienia.
Porady końcowe i przechowywanie
Zimne nóżki przechowuj w lodówce w szczelnym pojemniku do 3–4 dni. Jeśli chcesz zamrozić, lepiej zamrażać pojedyncze porcje w szczelnych pojemnikach (do 2 miesięcy), ale po rozmrożeniu konsystencja galarety może być mniej sprężysta.
Ciekawostka
Zimne nóżki to danie znane w Europie Środkowo-Wschodniej — pierwotnie przygotowywane z tańszych części zwierząt jako sposób na wykorzystanie kolagenu i chrząstek. Galareta była ceniona szczególnie zimą, kiedy łatwiej było ją schłodzić i przechować.
Najlepsze na
Wskazówki
Podawaj schłodzone na jasnym półmisku, udekorowane natką pietruszki i plasterkami marchwi. Obok ustaw miseczki z chrzanem, musztardą lub octem, aby goście mogli doprawić porcję według gustu. Dobrze komponuje się z ciemnym pieczywem.
Przechowuj w lodówce w szczelnym pojemniku do 3–4 dni. Usuń widoczną warstwę tłuszczu przed podaniem, by smak był bardziej wyrazisty. Jeśli wywar nie żeluje wystarczająco, możesz dodać niewielką ilość żelatyny (patrz krok 8). Nie zamrażaj jeśli zależy Ci na idealnej konsystencji — rozmrożona galareta zwykle traci część swojej sprężystości.
📸 Ugotowane przez społeczność
Zaloguj się, aby dodać zdjęcieDodaj zdjęcie gotowej potrawy
Po zatwierdzeniu przez moderatora otrzymasz 10 punktów doświadczenia.
Nikt jeszcze nie dodał zdjęcia. Bądź pierwszy!
Komentarze (0)
Bądź pierwszy który skomentuje ten przepis!
Dodaj komentarz